Art. 412 kodeksu cywilnego
Sąd może orzec przepadek świadczenia na rzecz Skarbu Państwa, jeżeli świadczenie to zostało świadomie spełnione w zamian za dokonanie czynu zabronionego przez ustawę lub w celu niegodziwym. Jeżeli przedmiot świadczenia został zużyty lub utracony, przepadkowi może ulec jego wartość.
Przesłanki = świadome spełnienie świadczenia:
- w zamian za dokonanie czynu zabronionego przez ustawę lub
- w celu niegodziwym.
Świadomość musi istnieć po obu str. Transakcji.
Spełnienie świadczenia ma charakter niegodziwy = gdy zmierzające bezpośrednio do pogwałcenia porządku prawnego i ze względu na rażąco niemoralne lub aspołeczne pobudki zasługuje na szczególne potępienie.
Orzeczenie przepadku:
- Wyłącznie na podstawie orzeczenia sądu.
- W razie zaistnienia przesłanek przepadku, Skarb Państwa powinien wystąpić z interwencją główną lub z odrębnym powództwem o zasądzenie świadczenia.
- Orzeczenie ma charakter wyroku zasądzającego świadczenie i daje Skarbowi Państwa samoistny tytuł prawny do przedmiotu świadczenia.
- Sąd może, ale nie musi orzec przepadek.
- jeśli przedmiotem świadczenia jest rzecz oznaczona co do tożsamości, Skarb Państwa nabywa jej własność na podstawie prawomocnego orzeczenia Sądu, a jeżeli przedmiotem świadczenia są rzecz oznaczone co do gatunku (pieniądze, papiery wartościowe, usługi), to Skarb Państwa, na podstawie orzeczenia sądu, staje się wierzycielem sum pieniężnych, które stanowią przedmiot świadczenia bądź wartość innych przedmiotów świadczenia;
- jeżeli przedmiotem świadczenia jest rzecz oznaczona co do tożsamości, która została zbyta O3, Skarb Państwa może dochodzić wydania rzeczy od tej osoby, chyba, że chronią ją przepisy o nabyciu własności w dobrej wierze od nieuprawnionego (patrz art. 169 kc).
- Jeżeli osoba, która przyjęła świadczenie niegodziwe rozporządziła jego przedmiotem nieodpłatnie na rzecz O3, nie ma zastosowania ogólna norma zamieszczona w art. 407 kc. Osoba , która przyjęła świadczenie niegodziwe może być zobowiązana do wydania Skarbowi Państwa wartości korzyści.
