Umowa przedwstępna = (pactum da contrahendo) um., przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej um. (um. przyrzeczonej). Powinna określać istotne postanowienia um. przyrzeczonej. Jest umową zobowiązującą do świadczenia polegającego na złożenia oświadczenia woli danej treści. Roszczenia z um. przedwstępnej wchodzą do spadku, mogą być przedmiotem cesji.
Terminy do zawarcia um. przyrzeczonej = nie stanowi obecnie esentialia negotii um. przedwstępnej. Jeżeli nie został oznaczony = powinna być zawarta w terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia um. przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione + każda z nich wyznaczyła inny termin = wiąże termin wyznaczony przez stronę która wcześniej złożyła oświadczenie. Jeżeli termin nie został wyznaczony w ciągu 1 roku = nie można żądać jej zawarcia.
Forma = KC nie zastrzega formy szczególnej (nawet jeżeli dla um. przyrzeczonej taką formę zastrzeżono).
Forma wywiera wpływ na zakres uprawnień wierzyciela w sytuacji gdy dłużnik uchyla się od zawarcia um. przyrzeczonej.
Skutek silniejszy = jeżeli um. przedwstępna czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność um. przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom co do formy strona uprawniona może dochodzić przymusowego zawarcia um. przyrzeczonej. Prawomocny wyrok sądu zobowiązujący dłużnika do złożenia określonego oświadczenia woli zastępuje to oświadczenie. Uprawniony może jednak w takim przypadku wybrać skutek słabszy i domagać się odszkodowania.
Skutek słabszy = można żądać naprawienia szkody, którą poniosła przez to że liczyła na zawarcie um. przyrzeczonej. Jest to odszkodowanie w granicach tzw. ujemnego interesu umownego. Nawet przy założeniu, że odszkodowanie obejmuje także lucrum cessans należy pamiętać, iż chodzi tu o skutki niewykonania um. przedwstępnej a nie przyrzeczonej. Strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie określić zakres odszkodowania (także kary umowne).
Z uwagi na powyższe wskazuje się, że forma um. przedwstępnej (będąca formą ad solemnitatem um. przyrzeczonej) zastrzeżona jest w przypadku um. przedwstępnej ad eventum – jej niedochowanie nie powoduje nieważności um. przedwstępnej a jedynie brak możliwości skorzystania ze skutku silniejszego.
Przedawnienie:
Początek biegu przedawnienia, roszczeń z um. przedwstępnej (zawarcie um. przyrzeczonej, odszkodowanie) = bezskuteczny upływ terminu zastrzeżonego w um. przedwstępnej lub wyznaczonego przez stronę stanowi.
Roszczenia te przedawniają się z upływem 1 roku od terminu, w którym miała zostać zawarta um. przyrzeczona.
Jeżeli jednak wierzyciel dochodził w sądzie zawarcia um., a sąd oddalił powództwo, wówczas roszczenie z um. przedwstępnej przedawnia się z upływem roku od uprawomocnienia się orzeczenia.
Linki sponsorowane
RADCA PRAWNY |
